Je wordt er week van, weekmakers in plastic…
Introductie:
PVC, ofwel polyvinylchloride, is een kunststof met vele toepassingen, uiteenlopend van buizen en kozijnen tot en met verpakkingen. Na polyethyleen is PVC de meest gebruikte kunststof. De productie wereldwijd bedraagt 50 miljoen ton per jaar.
PVC is een hard en soms bros polymeer. Om de elasticiteit (zachtheid) van PVC te verhogen, worden weekmakers toegevoegd. Veelal zijn dat zogeheten ftalaten. In 1980 meldde het National Cancer Institute in de Verenigde Staten, dat een van de meest gebruikte ftalaten (di(2-ethylhexyl)ftalaat, DEHP) tumoren veroorzaakte bij knaagdieren. Het ging daarbij echter om uitzonderlijk hoge doses DEHP. Een ander mogelijk effect van ftalaten is, dat ze de werking van het vrouwelijk geslachtshormoon oestrogeen zouden nabootsen. Hoewel het om niet bewezen vermoedens gaat, onderzoekt ook de chemische industrie voor alle zekerheid of ftalaten hormoonverstorend dan wel kankerverwekkend zijn.
Diisononylftalaat (DINP) en DEHP zijn de voornaamste weekmakers gebruikt in kinderartikelen van zacht PVC. Kleine kinderen sabbelen en bijten op het speelgoed, waarbij de weekmakers vrijkomen. Sommige ftalaten worden er van verdacht de nieren en de lever aan te kunnen tasten en hormoonverstorend te werken. Daarom heeft de Europese Commissie een verbod afgekondigd voor het op de markt brengen van speelgoed en kinderverzorgingsartikelen van zacht PVC die meer dan 0.1 gew.% aan ftalaten bevatten en die bestemd zijn om door kinderen jonger dan 3 jaar in de mond te worden gestopt (1999/815/EC).
Onderstaand scoubidou touwtje is gemaakt van zacht PVC en bevat naar alle waarschijnlijkheid een of meerdere van bovengenoemde weekmakers. Deze Scoubidou touwtjes zijn nog steeds te koop en bij tijd en wijle ontstaat er ophef in de media over de gevaren die kinderen oplopen. Recentelijk worden er ook weekmaker vrije scoubidou touwtjes aangeboden, scoubeezz®, maar kan dat eigenlijk wel, …..weekmakervrij zacht PVC?
Onderzoeksdoel:
Identificeer en kwantificeer met je groep de aanwezige weekmakers van een selectie scoubidou touwtjes, inclusief de Scoubeezz® touwtjes.
Gebruik de volgend technieken:
◦ GC-MS (kwalitatief)
◦ IR-spectroscopie
◦ NMR (kwantitatief)
◦ Spectrofotometrie (UV-VIS)
Een globale planning voor dit experiment ziet er als volgt uit:
DAG 1: Extractie met Soxhlet, info verzamelen over te verwachten concentraties, maken ijkreeks (één per groep), kwalitatieve identificatie mbv GC-MS, pilotbepaling ahv ijkreeks
DAG 2: bepalingen uitvoeren en uitwerken
DAG 3: uitwerken groepsresultaten en individueel verslag schrijven
Taakverdeling voorstel:
- per duo eigen monster voorbereiden, dwz soxhlet extractie uitvoeren
- terwijl de soxhlet extractie plaatsvindt achtergrond informatie verzamelen
- vervolgens taken verdelen voor maken ijkreeksen NMR en UV-Vis, ontwerpen van ijkreeksen
- vervolgens eerst nadenken hoe je van soxhlet extract monsters neemt tbv IR en GC-MS analyse zonder dat je kwantitatieve bepaling in gevaar komt
- monsters voor kwalitatieve analyse mbv GC-MS maken
- IR-spectrum opnemen
- Taken verdelen voor de verschillende analyses
- overleggen met assistent en support over planning metingen
Support assistentie:
Sanne/Alex: Alle aspecten en technieken